تاثیر کود زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد برخی ارقام گندم و جو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کندز، افغانستان. و دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

2 دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تخار، افغانستان

3 مربی، گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کندز، افغانستان

10.34785/J020.2022.009

چکیده

آزمایش حاضر به‌منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی بر بعضی از ویژگی‌های زراعی ارقام مختلف گندم و جو انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل مایه‌زنی با کود زیستی در سه سطح (بارور2، اکتینومیست، بارور2 + اکیتینومیست) و ارقام گندم و جو در 14 سطح (هشت رقم گندم: مروارید، گنبد، کریم، احسان، دریا، N-91-8، N-91-9، N-91-17 و شش رقم جو: ماهور، ترکمن، صحرا، بومی، یوسف، لخت) بودند. نتایج نشان داد که اثر رقم و اثر متقابل دوگانه رقم در کود زیستی بر صفات تعداد دانه در گلدان و سنبله، تعداد پنجه بارور در گلدان و تعداد سنبلچه در سنبله معنی‌دار بود. تعداد پنجه بارور در بوته فقط تحت تاثیر رقم قرار گرفت. کاربرد کود زیستی نیز صفت تعداد سنبلچه در سنبله را تحت تاثیر قرار داد. بیشترین میزان وزن تک‌دانه (0491/0 گرم) مربوط به رقم یوسف و کمترین میزان (0324/0 گرم) نیز مربوط به رقم بومی در گیاه جو بود. بیشترین عملکرد دانه (366/2 گرم در بوته) نیز از رقم یوسف در گیاه جو بدست آمد و کمترین مقدار (242/1 گرم در بوته) مربوط به رقم دریا در گیاه گندم بود. بالاترین شاخص برداشت دانه ( 016/51 درصد) مربوط به جو لخت بود. به طور کلی تاثیر رقم بر عملکرد دانه معنی‌دار بود و ارقام جو عملکرد بیشتری نسبت به ارقام گندم داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of biofertilizer on yield and yield components of some wheat and barley cultivars

نویسندگان [English]

  • Ahmad Farid Farid 1
  • Mohammad Safar Noori 2
  • Zabihullah Farkhari 3
1 Lecturer, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Kunduz University, Afghanistan. and MS.c. graduate, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
2 Associate professor, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Takhar University, Afghanistan
3 Lecturer, Department of Environment, Faculty of Agriculture, Kunduz University, Afghanistan
چکیده [English]

The present experiment aimed to investigate the effect of biofertilizers on some agronomic characteristics of different wheat and barley cultivars. The experiment was performed as a factorial experiment in a completely randomized design with 3 replications. The treatments consisted of three levels of inoculation (Barvar-2, actinomycetes, barvar-2 + actinomycetes) and 14 cultivars (8 wheat cultivars: Morwarid, Gonbad, Karim, Ehsan, Daria, N-91-8, N -91-9, N-91-17 and 6 cultivars of barley: Turkmen, Sahra, local, Yusuf, naked). The results showed that the effect of cultivars and dual interaction of cultivar x biofertilizer on the number of seeds per pot and per spike, number of fertile tillers per pot, and number of spikelets per spike was significant. The number of fertile tillers per plant was affected only by cultivar. The application of biofertilizer significantly influenced the number of spikelets per spike. The comparison of the mean of single kernel weight also showed that the highest amount (0.0491g) was observed with the Yousef cultivar in barley. However, the lowest amount (0.0244g) was recorded in the local cultivar of barley. The highest grain yield (2.366g per plant) was obtained from the Yousef cultivar in barley and the lowest value (1.242g per plant) was observed with the Daria cultivar of wheat. The highest harvest index (51.01%) was recorded with the naked barley. In general, the effect of cultivar on grain yield was significant, and barley cultivars had a higher yield compared with wheat cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Actinomycetes
  • barvar 2
  • yield
  • barley
  • wheat