پیش‌بینی رویش علف‌های هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L.) و شلمی (Rapistrum rugosum (L) All.) در کلزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، گروه مهندسی کشاورزی، دانشگاه فنی و حرفه‌ای، تهران، ایران

2 استادیار، مرکز نحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقبقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران

10.22034/plant.2024.141273.1104

چکیده

زمان­بندی رویش علف­های هرز یکی از مهم­ترین متغیرهایی است که نحوه واکنش گونه­ها به اقدامات مدیریتی را تعیین می­کند. از این رو برای پیش­بینی الگوی رویش خردل وحشی و شلمی تحت عملیات مختلف مدیریتی آزمایشی به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار در آموزشکده کشاورزی ساری در سال 1401 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی، دو سیستم خاک­ورزی رایج و بدون خاک­ورزی و سه دوز مختلف علف­کش بوتیزان استار (صفر، 50 و 100 گرم ماده موثره در هکتار) بودند. تابع لجیستیک سه پارامتره روند کلی الگوی رویش خردل وحشی و شلمی را در برابر زمان دمای خاک (STT) به خوبی توصیف نمود. نتایج نشان داد خردل وحشی در سیستم بدون خاک­ورزی دارای میانگین زمان رویش کمتر (01/96) و شاخص سرعت رویش بالاتر (29/0) در مقایسه با سیستم خاک­ورزی رایج بود و با دریافت درجه روز رشد (T50) کمتر (21/742)، سریع­تر به 50 درصد رویش تجمعی خود دست یافت. در مقابل شلمی در سیستم خاک­ورزی رایج دارای میانگین زمان رویش کمتر (38/75) و شاخص سرعت رویش بالاتر (26/0) نسبت به سیستم بدون خاک­ورزی بود و با دریافت T50 پایین­تر (52/616)، سریع­تر به 50 درصد رویش تجمعی خود رسید. همچنین نتایج نشان داد که خردل وحشی و شلمی در دوز 100 گرم ماده موثره در هکتار بوتیزان استار دارای بیشترین میانگین زمان رویش (به ترتیب 10/103 و 30/78) و پایین­ترین شاخص سرعت رویش (به ترتیب 08/0 و 07/0) بودند و با دریافت T50 بالاتر (به ترتیب 67/851 و 75/640)، دیرتر به 50 درصد رویش تجمعی گیاهچه دست یافتند. در مجموع شلمی در هر دو سیستم خاک­ورزی و هر سه دوز علف­کش بوتیزان استار دارای میانگین زمان رویش کمتر در مقایسه با خردل وحشی بود و با دریافت T50 پایین­تر، سریع­تر به 50 درصد رویش تجمعی گیاهچه در ابتدای فصل رشد دست یافت. بر این اساس مرحله رشدی مناسب برای کنترل شلمی هنگامی است که هنوز موج اصلی گیاهچه­های گونه غالب دیگر رویش پیدا نکرده است. نتایج این تحقیق اطلاعات قوی در مورد پیش‌بینی زمان رویش علف‌های هرز خردل وحشی و شلمی ارائه می‌کند که می‌تواند به کشاورزان کمک کند تا تصمیمات مدیریتی بهتری بگیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting the emergence of weeds of wild mustard (Sinapis arvensis L.) and turnipweed (Rapistrum rugosum (L) All.) in canola

نویسندگان [English]

  • Rahman Khakzad 1
  • Behrooz Khalil Tahmasbi 2
1 Lecturer, Department of Agronomy, Agriculture college of Sari, Technical Vocational University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, South Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Jiroft, Iran
چکیده [English]

The timing of weed emergence is among the most important variables determining how species respond to management measures. In order to predict the emergence pattern of wild mustard (Sinapis arvensis L.) and turnipweed (Rapistrum rugosum (L) All.) under different management operation, a split plot experiment was conducted in a completely randomized block design with three replications in Sari Agricultural College in 2022. Two tillage systems (Conventional tillage and no-till) and three doses of Butisan Star (quinomerac + metazachlor) (0, 50, and 100 g ai ha-1) were considered as experimental factors. The three-parameter logistic function described well the general trend of the emergence pattern of wild mustard and turnipweed against soil thermal time (STT). The results showed that wild mustard in the no-till (NT) system had a shorter mean emergence time (MET) (96.01) and a higher emergence rate index (ERI) (0.29) compared to the conventional tillage (CT) system, and by receiving a lower growing degree days (T50) (742.21), it reached 50% of its cumulative emergence faster. On the other hand, turnipweed in CT had a lower MET (75.38) and a higher ERI (0.26) than NT, and by receiving a lower T50 (616.52), it reached 50% of its cumulative emergence faster. Also, wild mustard and turnipweed at the dose of 100 g ai ha-1 of Butisan Star had the highest MET (103.10 and 78.30 respectively) and the lowest ERI (0.08 and 0.07 respectively), and by receiving higher T50 (851.67 and 640.75 respectively), they achieved 50% cumulative emergence of seedlings later. In total, turnipweed in both tillage systems and all three doses of Botisan Star herbicide had a lower MET compared to wild mustard and by receiving lower T50, it achieved 50% cumulative seedling emergence faster at the beginning of the growing season. On this basis, growth stage suitable for controlling turnipweed, when the main wave of seedlings of other species still have not found emergence. The results of this research provide robust information on predicting the emergence time of wild mustard and turnipweed, which can help growers make better management decisions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emergence pattern
  • tillage
  • no-till
  • herbicide dose
  • cumulative emergence

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار