پذیرش و اثربخشی گندم دوروم آبی رقم شبرنگ در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

3 مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

4 مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

10.34785/j020.2022.498

چکیده

اهداف پژوهش حاضر، بررسی شاخص پذیرش، برآورد نسبت فایده به هزینه، نرخ بازده سرمایه‌گذاری و مازاد اقتصادی رقم گندم آبی دوروم شبرنگ بوده که در سال 1397 اجرا شده است. اطلاعات این پژوهش از طریق ابزار پرسشنامه از سطح موسسات، سازمان‌ها و مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان‌های هدف جمع آوری گردید. متدولوژی تحقیق، تحلیل پذیرش و معیار مازاد اقتصادی است. طبق نتایج، میانگین درجه پذیرش رقم شبرنگ نسبت به کل ارقام گندم دوروم و گندم آبی کشور به ترتیب 71/7 و 1/5 درصد مشخص شد، به طوری که بیشترین درجه پذیرش مربوط به استان کرمان بود. کاهش هزینه ناشی از برنامه اصلاحی برای هر کیلو محصول رقم گندم دوروم شبرنگ نسبت به رقم شاهد 6/7 درصد محاسبه شد. ارزش کنونی خالص تحقیقات رقم شبرنگ 16/7 میلیارد ریال محاسبه شد. نسبت فایده به هزینه برآورد شده نشان داد، به ازای یک ریال سرمایه‌گذاری در معرفی این رقم، منفعت حاصله 7/2 ریال بوده است. نرخ بازده سرمایه‌گذاری تحقیقات و کشت رقم شبرنگ 43/5 درصد برآورد گردید. بنابراین، با توجه به شاخص های سودآوری، برنامه به نژادی و کشت رقم گندم آبی دوروم مورد مطالعه در کشور اقتصادی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Adoption and effectiveness of irrigated durum wheat Shabrang cultivar in Iran

نویسندگان [English]

  • Hormoz Asadi 1
  • Ebrahim Zare 2
  • Adel Nemati 3
  • Ladan Shafiee Bafti 4
  • Hossain Moradi 4
1 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
2 Associate Professor, Agricultural Research and Education and Natural Resource Center of Fars, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Shiraz, Iran
3 Researcher, Agricultural Research and Education and Natural Resource Center of Kermanshah, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kermanshah, Iran
4 Researcher, Agricultural Research and Education and Natural Resource Center of Kerman province, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kerman, Iran
چکیده [English]

The current study attempted to determine adoption indices, such as estimation of Benefit-Cost Ratio (BCR), Internal rate of return (IRR), and economic surplus (ES) due to planting of irrigated durum wheat Shabrang variety during to concern period. This research was carried out in  2018-2019. Data were collected from institutes, Jihad-e-Agriculture organizations, Agricultural Research and Education, and Natural Resource Centers of targets provinces through filling out the questionnaire. The methodologies of the research were adoption analysis and economic surplus criteria. According to the results, the mean adoption degree of Shabrang variety to total irrigated durum wheat varieties and total irrigated wheat varieties was estimated at 71.7 and 1.5 percent. The highest adoption degree of Shabrang variety belonged to Kerman province. Reducing cost per kg of Shabrang varieties to check variety was calculated 6.7 percent. Net present value (NPV) of breeding program and planted of Shabrang variety was calculated  16.7  milliard rials. The benefit-cost ratio of the concern was estimated at 7.2 the internal rate of return (IRR) of Shabrang variety was estimated at 43.5 percent. Thus, it can be said that the breeding program and planting of irrigated durum wheat Shabrang variety in the country are evaluated economically.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic effects
  • adoption analysis
  • variety
  • irrigated system
  • wheat

مراجع

Alston, J.M., Norton, G.W. and Pardey, P.G. 1995. ence under Scarcity: Principles and Practice for Agricultural   Research Evaluation and Priority Setting, Cornell University Press.
Asadi, H., Zamanian, G.R. Shahiki Tash, M.N., Ghorbani, M. and Jalal Kamali, M.R. 2016. Economical analysis of technology spillover (Genetic Improvement) in irrigated wheat breeding programs of Iran under climatic change. The dissertation of ph.D. in Agricultural Economics. The university of Sistan and Baluchestan. (In Persian).
Asadi, H. and Siedzadeh, S.H. 2017. Adoption indices and added value of planting irrigated bread wheat varieties in Ilam province.4th National Seed Science and Technilogy Conference in Iran, 13- 15 Feb, Alborz province. Karaj, Iran. (In Persian).
Asadi, H., Zamanian, G.R., Shahiki Tash, M.N., Ghorbani, M. and Jalal Kamali, M.R. 2018. Impacts of time trend on weighted average age of some irrigated bread wheat varieties and its economic analysis. Iranian Journal of Seed Science and Technilogy, 7(1): 41-51. (In Persian).
Brennan, J.P., Aw-Hassan, A., Quade, K.J. and Nordblom, T.L. 2002. Impact of ICARDA Research on Australian Agriculture, Economic Research Report. No. 11, NSW. Agriculture, Wagga Wagga. Pp. 83.
Gafsi, S. and Roe, T. 2013. Adoption of unlike high-yielding wheat varieties in Tunisia. Journal of Economic Development and Cultural Change, 118-133.
Feder, G., Just, R.E. and Ziberman, D. 1985. Adoption of agricultural innovations in developing countries. Journal of Economic Development and Cultural Change, 33: 255-298.
Heisey, P.W. and Brennan, J.P. 1991. An analysis model of farmers demand for replacement seed”. American Journal of Agricultural Economics. 73(4): 1044-52.
Mazid, A., Amegheo, K.N., Keser, M., Morgounov, A., Peker, K. Bagci, A., Akin, M., Kucukcongar, M., Kan, M., Karabak, S., Semerci, A., Altikat, A. and Yaktubay, S. 2009. Adoption and impact of improved winter and spring wheat varieties in Turkey. International Center for Agricultural Research in the Dry Area, ICARDA. Aleppo. Syria. 55 pp.
Najafi Mirak, T. 2014. Variety report of Shabrang.  Cereal Research Department. Seed and Plant Improvement Institute. Agricultural Research, Education and Extension Organization, Ministry of  Jihad-e-Agriculture. (In Persian).
Nikooei, A., Bageri, A., Ghandi, A. and Zare, E. 2006. Study of investment return in agricultural researches: Case study of irrigatrd wheat research (Mahdavi variety) in Esfahan province. Agricultural Science. 12(2): 251-260. (In Persian).
Norton, G.W. and Davis, J.S. 1981. Evaluting Returns to Agricultural Research: A Review, American Journal of Agricultural Economics, Vol., November: 685-699.
Soltani, G.R. 2007. Economic engineering. Published in Shiraz University. (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار