بررسی گرافیکی ژنوتیپ‌های چاودار (.Secale cereale L) بر اساس عملکرد دانه و سایر ویژگی‌های ریخت شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

2 استاد، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

10.34785/J020.2022.003

چکیده

در این تحقیق تنوع ژنتیکی 22 لاین و ژنوتیپ مختلف چاودار براساس صفات زراعی و ریخت شناسی در شرایط آب و هوایی مراغه مورد ارزیابی قرار گرفت. اولین و دومین مؤلفه اصلی تجزیه GGEبای‌پلات به‌ترتیب 45 و 25 درصد (در مجموع 70 درصد) تغییرات کل را توجیه کردند. نمودار چندضلعی نشان داد شش ژنوتیپ رأس برتر وجود داشت که شامل ژنوتیپ‌های 4، 7، 3، 1، 22، 17 و 4 بودند. ژنوتیپ 17 در صفات وزن هزار دانه و طول ریشک برتر از سایر ژنوتیپ‌های مورد بررسی بود، در‌حالی‌که در صفات ارتفاع گیاه، قطر ساقه، وزن سنبله، طول آخرین میان‌گره، وزن دانه سنبله و عملکرد دانه، ژنوتیپ 22 برتر بود. براساس نمودار برداری بای‌پلات، همبستگی مثبت و معنی‌داری بین صفات عملکرد دانه با وزن دانه در سنبله، قطر ساقه با وزن آخرین میان‌گره، وزن هزار دانه با وزن آخرین میان‌گره، وزن هزار دانه با طول ریشک چاودار وجود داشت. نمودار ژنوتیپ ایده‌آل بای‌پلات، ژنوتیپ‌های شماره 22، 9 و 19 را به‌عنوان ژنوتیپ‌های مطلوب براساس تمام صفات اندازه‌گیری شده شناسایی نمود. در تجزیه GGE بای‌پلات جداگانه، اجزای عملکرد به‌طور دقیق‌تر بررسی شده و مشخص گردید عملکرد دانه با صفات وزن دانه در سنبله و وزن سنبله همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت در‌حالی‌که با صفات تعداد سنبلچه در سنبله و وزن هزار دانه همبستگی نداشت. برای اصلاح عملکرد دانه چاودار، صفات وزن دانه در سنبله، وزن سنبله و تعداد دانه در سنبله اهمیت بیشتری داشته و بهتر است در تعریف شاخص‌های گزینشی مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Graphical study of rye (Secale cereale L.) genotypes based on seed yield and other morphologic characters

نویسندگان [English]

  • Khadije Nayebi-Aghbolag 1
  • Naser Sabaghnia 2
  • Mohsen Janmohammadi 2
1 MSc. graduate, Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture, University of Maragheh, Maragheh, Iran
2 Professor, Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture, University of Maragheh, Maragheh, Iran
چکیده [English]

In the present work, the genetic diversity of 22 inbred lines and genotypes of rye was investigated based on agronomic and morphologic characters in Maragheh climates. The first and second principal components of GGE-biplot explained 45 and 25 percent (in summation 70 percent) of total variations. Polygon plot showed six vertex genotypes including genotypes 4, 7, 3, 1, 22, 17 and 4. Genotype 17 was superior in thousand seed weight and awn length while genotype 22 was superior in plant height, stem diameter, spike weight, peduncle length, seed weight per spike and seed yield. According to vector view of biplot, positive and significant correlations were seen for seed yield with seed weight per spike, stem diameter with peduncle weight; thousand seed weight with peduncle weight, and thousand seed weight with awn length. Ideal genotype view of biplot identified genotypes 22, 9 and 19 as the most favorable genotypes based on all measured traits. In a separate GGE-biplot analysis, yield components were evaluated exactly and it was grasped there were positive and significant correlations between seed yield and seed weight per spike and spike weight traits while it had not any significant correlations with number of spikelet per spike and number of seed per spike traits. For breeding of seed yield in rye, seed weight per spike, spike weight and number of seed per spike had more importance and it is better to be used in determination of selection indices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biplot
  • principal component analysis
  • cereals
  • phenotypic correlation

مراجع

Aghaei, S., Tohidi-Nejad, E. and Nasr-Esfahani, M. 2015. Evaluation of some advanced lines of durum wheat using several important traits at Isfahan station. Applied Crop Breeding, 3: 69-77. (in Persian).
Gabriel, K.R. 1971. The biplot graphic display of matrices with application to principal component analysis. Biometrika, 1: 453-467.
Gowda, M., Hahn, V. and Reif, J.C. 2011. Potential for simultaneous improvement of grain and biomass yield in Central European winter triticale germplasm. Field Crops Research, 121: 153-157.
Haffke, S., Kusterer, B., Fromme, F.J., Roux, S., Hackauf, B. and Miedaner, T. 2014. Analysis of covariation of grain yield and dry matter yield for breeding dual use hybrid rye. Bioenergy Research, 7: 424-429.
Hosseinpour, T., Ahmadi, A., Mohammadi, F. and Drikvand, R. 2015. The effect of seed rate on grain yield and its components of wheat cultivars in rain fed conditions. Applied Agricultural Research, 27: 101-110. (in Persian).
Kempton, R.A. 1984. The use of biplots in interpreting variety by environment interactions. Agricultural Science, 103: 123-135.
Leilah, A.A. and Khateeb, S.A. 2005. Statistical analysis of wheat yield under drought conditions. Arid Environments, 61: 483-496.
Mi, G., Tang, L., Zhang, F. and Zhang, J. 2000. Is nitrogen uptake after anthesis in wheat regulated by sink size. Field Crops Research, 68: 1383-190
Mohammadi, H. and Khodambashi-Emami, M. 2008. Correlation and path analysis of grain yield of wheat using the F2 generation of diallel crosses. Research in Agricultural Science, 4: 21-27. (in Persian).
Paroda, R.S., Joshi, A.B. and Solanki, K.R. 1974. Path coefficient analysis for ear characters in wheat. Cereal Research Communications, 2: 77-85.
Roostaii, M. 2000.Study on agronomic traits for increasing grain yield of wheat in cold dryland areas. Seed and Plant, 16: 285-299. (in Persian).
Roux, S.R. and Wortmann, H. 2010. Züchterisches potenzial von roggen (Secale cereale L.) für die biogaserzeugung. für Kulturpflanzen, 62: 173-182.
Rubio, J., Cubero, J.I., Martin, L.M., Suso, M.J. and Flores, F. 2004. Biplot analysis of trait relations of white lupin in Spain. Euphytica, 135: 217-224.
Sabaghnia, N. and Janmohammadi, M. 2014. Interrelationships among some morphological traits of wheat (Triticum aestivum L.) cultivars using biplot. Botanica Lithuanica, 20: 19-26.
Sabaghnia, N., Ahadnezhad, A. and Janmohammdi, M. 2015. Genetic variation in garden cress (Lepidium sativum L.) germplasm as assessed by some morphological traits. Genetic Resources and Crop Evolution, 62: 733-741.
Salehi-Shanjani, P., Jafari, A.A. and Calagari, M. 2014. Genetic diversity and differentiation of Secale strictum accessions based on phenotypic traits and seed storage protein profiles. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran, 25(4): 309-321.
Talebifar, M., Taghizadeh, R. and Kamal-Kivi, S.E. 2015. Determination of relationships between yield and yield components in wheat varieties under water deficit stress in different growth stages through path analysis. Applied Agricultural Research, 28: 107-113. (in Persian).
Yan, W. and Rajcan, I. 2002. Biplot analysis of test sites and trait relations of soybean in Ontario. Crop Science, 42: 11-20.
Yan, W., Hunt, L.A., Sheng, Q. and Szlavnics, Z. 2000. Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on the GGE biplot. Crop Science, 40: 597-605.
Yildirim, M., Budak, N. and Arshas, Y. 1993. Factor analysis of yield and related traits in bread wheat. Turkish Journal of Field Crops, 1: 11-15.
Zhang, X., Wei, Z. and Yang, Z. 1998. Cluster analysis of agronomic characters of varieties of spring durum wheat (Triticum durum). Crop Genetic Resources, 4: 14-15.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار