تجزیه و تحلیل بیان ژن‌های گیاه برنج تحت تنش شوری و شناسایی نقش عناصر cis راه انداز ژن TPC1 مسئول پیام رسانی دوربرد در تحمل شوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری، گروه اصلاح نباتات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه کامپیوتر، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

10.34785/J020.2022.010

چکیده

شوری خاک یکی از محدودیت‌های عمده تولید برنج در سراسر جهان به‌ویژه در نواحی ساحلی است. حساسیت یا تحمل گیاه برنج به شوری به عملکرد هماهنگ ژن‌های پاسخ‌دهنده به تنش وابسته است. به منظور بررسی ژن‌های مرتبط با پاسخ تنش، تجزیه و تحلیل برچسب‌های توالی بیان شده از کتابخانه‌های برنج متحمل و حساس به شوری با 4571 و 3823 توالی EST از بانک اطلاعاتی دانشگاه هاروارد انجام شد. برای پیدا کردن شباهت بین دو کتابخانه، توالی‌های EST با استفاده از نرم افزار EGassembler هم‌گذاری شدند. یونیژن‌ها با استفاده از بلاست X توسط نرم افزارCLCbio  در مقابل پروتئین‌های غیر تکراری بانک ژن آنالیز شدند. برای شناسایی ژن‌ها با بیان افتراقی بین کتابخانه‌ها، نرم افزار آماری IDEG6 و آماره Audic-Claverie استفاده شد. برای دسته‌بندی کاتالوگ‌های عملکردی، ابزار طبقه‌بندی مقایسه‌ای GoMapMan استفاده شد. اختلاف آماری معنی‌دار بین ژن‌های دو کتابخانه در 9 گروه کارکردی مشاهده شد. نتایج اهمیت ژن‌های دخیل در3 گروه کارکردی کلیدی نقل و انتقال، اجزای تشکیل‌دهنده مسیر پیام‌رسانی دوربرد و تنظیم اپی‌ژنتیک را در رقم متحمل به شوری مشخص و TPC1 را به عنوان نامزد احتمالی برای اصلاح مولکولی ژنوتیپ‌های برنج حساس به شوری معرفی می‌کند. عملکرد عناصر cis-acting ناحیه پروموتر این ژن، شبکه‌ تنظیم‌کننده سازوکارهای پاسخ تنش شوری را مشخص می‌کند که برای درک بهتر مدیریت تنش در تحمل شوری گیاه برای کنار آمدن با پیامدهای تغییر اقلیم و سایر چالش‌های محیطی ضروری خواهد بود. بهبود سیستم پاسخ به تنش و سازگاری با آنها در گیاهان می‌تواند در رسیدن به اهداف کشاورزی پایدار و امنیت غذایی در سراسر جهان کمک کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genes expression analysis of rice under salinity stress and identification of promoter’s cis-elements role of TPC1 gene responsible for long-distance signaling in salinity tolerance

نویسندگان [English]

  • Shadi Heidari 1
  • Peivand Heidari 1
  • Baharak Heidari 2
1 Ph. D. graduate, Department of Plant Breeding, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Computer Science, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Soil salinity is one of the major limitations of rice production worldwide, especially in coastal areas. Sensitivity or tolerance of rice to salinity depends on the coordinated function of stress-responsive genes. In order to investigate the genes related to stress response, expressed sequence tags from salinity tolerant and sensitive rice libraries with 4571 and 3823 EST sequences from the Harvard University database were analyzed.  EST sequences were assembled using EGassembler software to find similarities between the two libraries. The unigenes were analyzed using X-blast by CLCbio software against non-redundant gene bank proteins. IDEG6 statistical software and Audic-Claverie statistics were used to identify differential expression genes between libraries. The GoMapMan comparative classification tool was used to classify the functional catalogs. Statistically significant differences were observed between the genes of the two libraries in 9 functional groups. The results indicate the importance of genes involved in the three key functional groups, transport, components of the long-distance signaling pathway and epigenetic regulation in salinity tolerant cultivars, introducing TPC1 as a possible candidate for molecular modification of salinity-sensitive rice genotypes. The function of the cis-acting elements in the promoter region of this gene determines the regulatory network of salinity stress response mechanisms that will be necessary to better understand stress management in plant salinity tolerance to cope with the consequences of climate change and other environmental challenges. Improving the stress response systems and adaptation to them in plants can contribute to achieving sustainable agricultural goals and food security around the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Expressed sequence tags (EST)
  • gene expression
  • two-pore calcium channel protein (TPC)
  • soil salinity
  • promoter regulatory regions