بررسی صفات بیوشیمیایی والگوی بیان برخی ژن‌های کاندید دخیل در تحمل به خشکی دو رقم گندم نان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 استاد، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

3 دانشیار، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

10.22034/plant.2023.139618.1073

چکیده

کمبود آب و به دنبال آن تنش خشکی در گیاهان به عنوان یکی از اولین و مهم­ترین عوامل اختلال در مکانیسم­های سلولی، عامل تنش اکسیداتیو بوده و تهدید و محدودیت جدی برای محصولات کشاورزی می­باشد. در این پژوهش ارزیابی صفات بیوشیمیایی(میزان اکسیداسیون سلولی و کلروفیلa و b) و میزانرونویسی ­برخی ژن­های آنتی­اکسیدانشامل کاتالاز (CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و گلوتاتیون ردوکتاز (GR) توسط Real time PCR تحت تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی زابل به صورت آزمایش اسپلیت پلاتدر قالب طرح بلوک­های کامل تصادفیبا سه تکرار بر روی ارقامگندم انجام گرفت. فاکتور اصلی سطوح تنش خشکی شامل 3/0–بار (ظرفیت زراعی به‌عنوان تیمار شاهد)، 2- بار و 4- بارو فاکتور فرعی ارقام گندم (کلاته و احسان) بودند. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس صفات بیوشیمیایی نشان داد که اثر تنش خشکی برای این صفات و نیز تفاوت بین ارقام معنی­دار بود. نتایج بررسی بیان ژن­هایCAT، APXو GRدر شرایط اعمال سطوح آبیاری، روند متفاوتی را در ارقام این پژوهش از خود نشان دادند و افزایش بیان همراه با افزایش سطوح تنش خشکیداشتند. این افزایش بیان در رقم کلاته بهترتیببا ( 45/3، 1/10 ، 2/6  برابرنسبتبهشاهد)برای ژن هایCAT، APX ،GRطی تنش 4- بار بیشتر  از رقم احسان بود. در این پژوهش رقم کلاته از نظر اکثر صفات بررسی شده در وضعیت مطلوب‌تری قرار داشت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating biochemical traits and expression of some candidate genes involved in drought tolerance in two varieties of bread wheat

نویسندگان [English]

  • Sima Abyar 1
  • Saied Navabpour 2
  • Nafiseh Mahdinezhad 3
1 \Ph.D. graduate, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Gorgan University of Agricultural Sciences and Resources, Gorgan, Iran
2 Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Gorgan University of Agricultural Sciences and Resources, Gorgan, Iran
3 Associate Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
چکیده [English]

Water deficit, followed by drought stress in plants, is one of the first and most important causes of disruption in cellular mechanisms, oxidative stress, and is a serious threat and limitation for agricultural products. In this research, evaluation of biochemical traits (cellular oxidation rate and chlorophyll a and b) and the transcription rate of some antioxidant genes including catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX) and glutathione reductase (GR) evaluated by real time PCR under the influence of different levels Drought stress was conducted in the research farm of Zabol Agricultural College in the form of a split plot experiment in the form of a block design with three replications on wheat cultivars (Kalate and Ehsan). The first factor of cultivars and the second factor of irrigation levels included 0.3 times (crop capacity as a control treatment), 2 times and 4 times. The results of variance analysis of biochemical traits showed that the effect of drought stress was significant for these traits as well as the difference between cultivars. The results of examining the expression of CAT, APX and GR genes in the conditions of applying irrigation levels showed a different trend in the cultivars of this research and they had an increase in expression along with an increase in drought stress levels, and this increase in expression in Kalate variety was 3.45, respectively. , 10.10, 6.2 times compared to control) for CAT, APX, GR genes during stress was -4 times more than Ehsan variety. In this research, Kalate cultivar was in a more favorable condition in terms of most of the investigated traits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • drought stress
  • gene expression
  • antioxidant genes